Συχνότερη ερμηνεία της τελειομανίας από έναν τελειομανή είναι η αγάπη για τον εαυτό και η προσπάθεια βελτίωσης του. Στην πραγματικότητα όμως η τελειομανία δεν είναι τίποτα άλλο από μια διαρκή εξουθενωτική ανάγκη για έλεγχο. Έλεγχο των εξωτερικών αλλά και εσωτερικών επικριτών , που πηγάζει από βαθιές στρεβλές πεποιθήσεις για τον εαυτό όπως ότι το άτομο δεν μπορεί να αγαπηθεί εάν δεν είναι τέλειο ή υπερβολικά ικανό, ότι η οποιαδήποτε έκθεση σε λάθος σημαίνει και απόρριψη, ότι αν δεν τα κάνεις όλα τέλεια τότε ανήκεις στους αποτυχημένους κ.α
Ερευνητές έχουν εντοπίσει ένα συγκεκριμένο εγκεφαλικό κύκλωμα σε ποντίκια που τα ωθεί να αναζητούν τροφή ακόμα και όταν δεν πεινάνε, εστιάζοντας σε μια συγκεκριμένη ομάδα κυττάρων στην περιοχή του περιαγωγικού γκρι (PAG) του εγκεφαλικού στελέχους (HollyOber, UCLAuniversity, March 2024). Αυτή η ανακάλυψη υπογραμμίζει πώς η τόνωση αυτών των κυττάρων κάνει τα ποντίκια να προτιμούν τροφές με πολλές θερμίδες και να επιδίδονται σε συμπεριφορές αναζήτησης τροφής, ανεξάρτητα από την πείνα τους.
Οι επιβραβεύσεις προς τον εαυτό μας είναι συχνά υλικές και καθημερινές ή τουλάχιστον συχνές. Ένας από τους κυριότερους παράγοντες που επηρεάζουν την μορφή και το ύψος αυτών των ανταμοιβών , είναι ο φόβος. Γιατί όπως γίνεται κατανοητό μπορεί να μας κάνει λιγότερο ή περισσότερο «ριψοκίνδυνους» στον βαθμό του ρίσκου που προτιθέμεθα να αναλάβουμε. Αυτό που είναι αξιοσημείωτο και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι ο φόβος ως παράγοντας δεν επιδρά το ίδιο και στα δυο φύλα κατά την επιβράβευση του εαυτού.
Έχει πραγματικά αυξηθεί ο ναρκισσισμός στον γενικό πληθυσμό στον βαθμό που να αιτιολογεί την πραγματικά αυξανόμενη τάση χρησιμοποίησης του όρου; Φαίνεται πως αυτό δεν έχει συμβεί και διακρίνεται και στα επίσημα στοιχεία : οι ψυχικές παθήσεις οι οποίες παρουσίασαν αύξηση κατά την 2ετία πανδημίας 2020-2022 ήταν κατά 25% κατά κύριο λόγο η κατάθλιψη και το άγχος, ενώ οι διαταραχές προσωπικότητας καθώς και οι υπόλοιπες διαταραχές δεν παρουσίασαν την ίδια αυτή αύξηση. Από την άλλη μεριά, οι αναζητήσεις στην Googleπου περιείχαν τον όρο ναρκισσιστής , παρουσιάζουν μια ραγδαία κλιμάκωση με έναρξη το 2015, με ένα 4πλασιασμό των αναζητήσεων της το 2017-2018 , και μια επιπλέον ακόμη αύξηση +23% το 2022. Γιατί πραγματικά συμβαίνει μπορεί να συμβαίνει αυτό;
Η αλεξιθυμία γνωστή και ως συναισθηματική τύφλωση είναι ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας σύμφωνα με το οποίο το άτομο δυσκολεύεται να βιώσει, να αναγνωρίσει, να κατανοήσει, αλλά και να εκφράσει τα συναισθήματά του. Επηρεάζεται από γενετικούς παράγοντες, κοινωνικούς παράγοντες, βιωματικές προηγούμενες εμπειρίες και κάποιες φορές από ιατρικές καταστάσεις, καταστάσεις υγείας. Περίπου 13% του γενικού πληθυσμού έχει αυτό το χαρακτηριστικό, με περισσότερους άνδρες από όσες γυναίκες να το βιώνουν.
Όταν η ανατροφή περιέχει στέρηση πρωτοβουλιών, υπερβολικό έλεγχο, απουσία επιβράβευσης, και αποσιώπηση θετικών συναισθημάτων, τότε αποτυγχάνει. Αυτό δημιουργεί έναν θυμό που επεκτείνεται και πέρα από την παιδική μας ηλικία και μας ακολουθεί πλέον και ως ενήλικες. Κοιτάμε όλο το παρελθόν μας με έναν διαρκή και έντονο θυμό.
